W ostatnich dziesięcioleciach nasiliły się tendencje destrukcyjne w instytucji rodziny w naszym kraju. Systematycznie wzrasta liczba rozwodów, rodzin niepełnych, małżeństw cywilnych, zwiększa się skala takich zjawisk jak sieroctwo społeczne, pijaństwo i narkomania wśród młodzieży, wczesne ciąże, okrutne traktowanie [2, s.3]. W kontekście lat 20. XXI wieku społeczeństwo ma następujące przesłanki rozwoju uzależnień: − Dostępność środków powierzchniowo czynnych: Rynek sprzedaży środków powierzchniowo czynnych przeniósł się do Internetu, co znacznie zwiększa dostępność informacji i zapewnia niemalże wszechstronna możliwość zakupu surfaktantów, − Idealizacja i romantyzacja wizerunku „uzależnionego”, co jest szczególnie niebezpieczne w okresie dorastania, gdy wpływy rodziców maleją. Odrębnie odnotować należy powszechne zaangażowanie w używanie substancji psychoaktywnych we wszystkich kategoriach wiekowych – z jednej strony obniżenie wieku inicjacji w używanie substancji psychoaktywnych, a z drugiej – zaangażowanie w narkomanię osób w większości wiek produkcyjny i reprodukcyjny od 28 lat i więcej, co również znacząco wpływa na sytuację demograficzną w Federacji Rosyjskiej [ 3, s.76]. Dlatego konieczne jest zapobieganie i korygowanie zachowań uzależniających, przede wszystkim na poziomie rodziny, jako najbliższego i najważniejszego zasobu i społeczeństwa, w rozwoju zdrowej osobowości. Biorąc pod uwagę zachowanie człowieka w wyniku wychowania rodzicielskiego i wpływ jego rodziny rodzicielskiej, można zidentyfikować powiązanie procesów, które między innymi czynią człowieka całością lub w takim czy innym stopniu zdeformowaną osobowością. Jeśli w rodzinie rodzicielskiej istniały metody rozwiązywania sytuacji stresowych i konfliktowych, takich jak używanie alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych (PAS), to stosowanie PAS jest wpisane w strukturę osobowości i wpływa na funkcjonowanie rodziny. U członków rodziny żyjących z osobą uzależnioną następuje pogorszenie ich stanu psychicznego, zablokowanie możliwości zmiany zachowań osoby uzależnionej i obniżenie jakości życia. Jednocześnie zbyt mało uwagi poświęca się stanowi współzależności najbliższego otoczenia osoby zależnej, jej przejawom i wpływowi na zażywanie, czyli pracę z uzależnieniem w połączeniu z rodziną i poprzez rodzinę [5, s.38]. Kierując się tą koncepcją, w naszym badaniu zidentyfikowaliśmy tę relację, którą można uchwycić na subtelnym poziomie emocjonalnym, kontynuując badania B. G. Ananyeva i V. N. Myasishcheva oraz uzupełniając kierunek pracy z rodziną i uzależnieniami Eidemillera, Moskalenko, Belkov [6, 4,1]. Bazę empiryczną badania stanowili uczestnicy programu dla osób współzależnych sieci ośrodków rehabilitacji antynarkotykowej „Siedziba Uzdrawiania” oraz rodzice dzieci bez wyraźnych uzależnień. Na podstawie wyników analizy relacji rodzinnych ustalono, że w obu grupach rodziców dominuje nadmierna ochrona i niedostatek zakazów, które leżą u podstaw sprzecznego wychowania. Różnica w badanej grupie rodziców współzależnych polega jednak na tym, że oprócz powyższych naruszeń istnieje minimum sankcji (kar). Ten niuans pozwolił nam stwierdzić, że w rodzinach dysfunkcyjnych występuje więcej zaburzeń wychowawczych, co może być cechą charakterystyczną rozwoju uzależnień u dzieci. Porównanie rodzin z dorosłymi dziećmi na utrzymaniu i rodzin bez tej zależności wykazało, że rodzice wyraźnie współzależni mają słabą wiedzę o sobie i swoich potrzebach, co prowadzi do słabej wiedzy, zrozumienia i nieznajomości potrzeb dziecka. Również w stosunku do innych i do siebie nadmierne wymagania przeplatają się z nadmierną pobłażliwością. Na tej podstawie kształtuje się styl rodzicielski, którego skutki są nieprzewidywalne i powoduje zwątpienie w siebie jako rodzica. W efekcie brak zrozumienia siebie prowadzi do wyparcia własnych negatywnych cech i ich wpływu na życie i wychowanie oraz ich projekcji na dziecko. Wysoki poziom niepokoju wśród rodziców osób uzależnionych wiąże się także z ignorowaniem ich przez rodziców/346/68204/