SPIS TREŚCI Program badawczy Badanie postaw, zachowań i metod wychowania rodziców w oczach ich dzieci w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości. Kwestionariusz „Młodzież o rodzicach (PoP); Zidentyfikować przyczyny dysfunkcji rodziny, naruszenia struktury ról rodzinnych, publicznych i niewypowiedzianych zasad rodzinnych, praw i obowiązków wewnątrzrodzinnych, prześledzić dynamikę – cykl życia rodziny. Ankieta dla rodziców, ankieta dla pracowników oświaty i Centralnej Dyrekcji Spraw Wewnętrznych); Wnioski i rekomendacje Cel: opracowanie psychologicznego portretu rodziny dysfunkcyjnej; metody pracy na rzecz normalizacji mikroklimatu w rodzinie i warunków życia dziecka. Zadania: - opracowanie programu badań i narzędzi; - przeprowadzenie rozmowy orientacyjnej z ankieterami; - przeprowadzenie etapu terenowego. - analiza wyników badań opracowania: Rodzina to mikrokosmos całego świata. Aby go poznać, wystarczy poznać rodzinę. Manifestacja władzy, intymności, niezależności, zaufania, umiejętności komunikacyjnych, które w nim istnieją, jest kluczem do rozwikłania wielu zjawisk w życiu. Jeśli chcemy zmienić świat, musimy zmienić rodzinę. Życie rodzinne to chyba najtrudniejsza aktywność na świecie. Relacje rodzinne przypominają organizację wspólnej działalności dwóch przedsiębiorstw, które połączyły swoje warunki, aby wytworzyć jeden produkt. Dobrze ugruntowane relacje rodzinne są kwestią przetrwania, sprawą o ogromnym znaczeniu. Z rodzin dysfunkcyjnych rodzą się osoby dysfunkcyjne o niskiej samoocenie, co popycha je do przestępczości i skutkuje chorobami psychicznymi, alkoholizmem, narkomanią, ubóstwem i innymi problemami społecznymi. Jeśli dołożymy wszelkich starań, aby rodzina była miejscem, w którym człowiek może otrzymać prawdziwie humanistyczne wychowanie, zapewnimy sobie bezpieczniejszy i bardziej ludzki świat wokół nas. Rodzina może stać się miejscem kształtowania prawdziwych ludzi. Metoda badawcza: ankiety i wywiady z młodzieżą z rodzin defaworyzowanych i ich rodzicami, kadrą pedagogiczną oraz Miejskim Wydziałem Spraw Wewnętrznych Pietropawłowska. Hipotezy badawcze: identyfikacja w życiu pewnego w rodzinie tych zaburzeń, które powodują pojawienie się i utrzymywanie się u jednego lub więcej jej członków trudności w życiu codziennym oraz zaburzeń neuropsychicznych, określenie tych cech psychologicznych rodziny i jej członków, od których zależy i które w związku z tym muszą być korygowane być brane pod uwagę przy wyborze metody udzielania pomocy psychologicznej (poradnictwa rodzinnego) i jej realizacji. Obiekt badań: młodzież z rodzin defaworyzowanych i ich rodzice, pracownicy oświaty oraz Miejski Wydział Spraw Wewnętrznych Pietropawłowska. przyczyny odchyleń u dzieci; potrzeby rodzin znajdujących się w niekorzystnej sytuacji Daty: marzec-kwiecień 2011 Klient: ALE „Unia Organizacji Młodzieżowych Regionu Północnego Kazachstanu” przy wsparciu Fundacji Bota Lokalizacja: RK., obwód Północnego Kazachstanu, Pietropawłowsk Metody przetwarzania: komputerowe przetwarzanie danych Próba populacji: W rezultacie otrzymano następującą populację próbną: Młodzież z rodzin defaworyzowanych Rodzice Pracownicy oświaty Pracownicy Centralnej Dyrekcji Spraw Wewnętrznych 58 20 11 9 2). Badania psychologiczne na temat: „Badanie postaw, zachowań i metod wychowania rodziców w ich oczach w okresie adolescencji i wczesnej dorosłości. Ankieta „Nastolatki o rodzicach (PoP)” ANKIETA DLA DZIECI F.I.O oraz numery kontaktowe rodziców (przedstawicieli prawnych)__________________________________________________________________ F.I.O. dziecko______________________________________________________________Adres domowy____________________________________________Tel domowy__________ telefon komórkowy_____________ Adres e-mail____________________________________________Miejsce nauki___________________________Mój ojciec (moja mama) Uśmiecha się do mnie bardzo często Stanowczo żąda, abym dowiedział się, co potrafię, a czego nie. Niewystarczającocierpliwość do mnie Kiedy wychodzę, on decyduje, kiedy mam wrócić. Zawsze szybko zapomina, co mówi lub rozkazuje. Kiedy mam zły humor, radzi mi, żebym się uspokoił i rozweselił. Uważa, że ​​powinnam mieć mnóstwo zasad, których przestrzegam. mam obowiązek podążać Zawsze ktoś nade mną skarży się Daje mi tyle wolności, ile potrzebuję Karze mnie raz za to samo, a drugiemu wybacza Bardzo lubi robić coś razem Jeśli zleca jakąś pracę, uważa, że ​​powinnam tylko rób to, dopóki nie skończę. Zaczyna się złościć i oburzać na każdy drobiazg, który zrobiłam. Mogę iść, gdzie chcę, nie pytając go o pozwolenie. W zależności od mojego nastroju, odmawia wielu swoich spraw. Kiedy jestem smutna, stara się pocieszyć i inspiruj mnie Zawsze nalega, że ​​za wszystkie moje występki muszę zostać ukarany Nie interesuje go to, co mnie martwi i czego chcę. Gdybym chciał, mógłbym każdego wieczoru chodzić, gdzie chcę. Ma pewne zasady, ale czasami ich przestrzega, czasami nie. Zawsze ze zrozumieniem słucha moich poglądów i opinii. Pilnuje, żebym zawsze robił to, co mi się każe. Czasami mam wrażenie, że jest na mnie zniesmaczony. Prawie pozwala mi robić, co mi się podoba. Zmienia swoje decyzje w sposób, który mu odpowiada. Często. chwali mnie za coś Zawsze chce wiedzieć dokładnie, co robię i gdzie jestem Chciałbym, żebym stał się inny, zmienił się Pozwala mi wybrać to, co lubię Czasem bardzo łatwo mi wybacza, a czasem nie Próbuje otwarcie udowodnić, że kocha ja Zawsze obserwuje co robię na ulicy czy w szkole Kiedy zrobię coś złego on ciągle i wszędzie o mnie mówi. Daje mi to dużą swobodę. Rzadko mówi „powinienem” lub „nie powinienem” Bardzo trudno z góry określić, co zrobi, gdy zrobię coś złego lub dobrego. Uważa, że ​​powinienem mieć własne zdanie na każdy temat. Zawsze uważnie monitoruje, jakich mam przyjaciół. Kiedy go czymś obrazię lub obrazię siebie, nie odezwie się do mnie dopóki tego nie zacznę. Zawsze łatwo mi wybacza. Pochwala i karze bardzo niekonsekwentnie: czasem za dużo, czasem za mało. Zawsze znajduje dla mnie czas, gdy jest to konieczne. Ciągle mówi mi, jak mam się zachować. jest całkiem możliwe, że w zasadzie mnie nienawidzi. Planuję wakacje według własnych życzeń. Czasem może mnie urazić, ale czasem jest miły i wdzięczny. Zawsze otwarcie odpowiada na każde pytanie, bez względu na to, o co go pytam. Często sprawdza, co mam posprzątałem wszystko zgodnie z jego poleceniem. Czuję, że mnie zaniedbuje. Mój pokój lub kącik jest moją fortecą: mogę go usunąć lub nie, wtedy bardzo trudno jest zrozumieć jego pragnienia i instrukcje w momencie przeprowadzania badania__________________________Data__________________Prowadzący wywiad (imię i nazwisko)________________________________________________Respondent (imię i nazwisko)____________________________________________________________ 3. Zidentyfikować przyczyny dysfunkcji rodziny, naruszenia struktury ról rodzinnych, publicznych i niewypowiedzianych zasad panujących w rodzinie, praw i obowiązków wewnątrzrodzinnych, prześledzić dynamikę - cykl życia rodziny. KWESTIONARIUSZ DLA RODZICÓW Imię i nazwisko oraz numery telefonów kontaktowych rodziców (przedstawicieli prawnych): Imię i nazwisko____________________________________________________________________ Adres domowy________________________________________________________________________________ Telefon domowy__________ telefon komórkowy________ adres e-mail______ Miejsce pracy____________________________________________________________ Telefon służbowy__________Imię i nazwisko____________________________________________________________ Adres domowy________________________________________________________________________________ Telefon domowy__________telefon komórkowy ________adres e-mail____ ________________ Miejsce pracy______________________________________________________________________________ Telefon służbowy____________1. Co uważasz za najważniejszą rzecz w rodzinie?wykształcenie?__________________________________________2. Co najbardziej charakteryzuje ogólną atmosferę w Twojej rodzinie (podkreśl): życzliwość, wzajemny szacunek; pogoda ducha, nastrój radosny, humor; spokój, opanowanie, nerwowość, powściągliwość, chamstwo.3. Co ma pozytywny wpływ na wychowanie moralne dzieci w Twojej rodzinie? ________________________________________________________________________________________________ 4. Czy są jakieś braki w rozwoju moralnym Twojego dziecka? Jak się objawiają? ________________________________________________________________________________________________ 5. Jakie cechy charakteru Twojego syna (córki) przyciągają do niego (niej) ludzi? ____________________________________________________________________________ 6. Członkowie Twojej rodziny mogą czasem się uderzyć (jeśli tak, to z jakiego powodu)? ________________________________________________________________________________________________ 7. Jak rozkładają się obowiązki każdego członka Twojej rodziny? ________________________________________________________________________ 8. Przy ustalaniu zasad zachowania w rodzinie uwzględnij zasady zachowania dzieci opinie należy brać pod uwagę? ________________________________________________________________________________________________ 9. Jakie powody mogą skłonić Cię do zmiany zasad postępowania w rodzinie?________________________________________________________________________________________________ 10. Jakie kary stosujesz wobec dzieci?________________________________________________________________________________________________ 11. Czy rodzice rozmawiają o karach w Twojej rodzinie wspólnie z dziećmi? ________________________________________________________________________ 12. Czy uważasz, że wady Twoich dzieci są konsekwencją Twojego niewłaściwego wychowania? ________________________________________________________________________________________________ 13. Jakie cechy chcesz przede wszystkim rozwijać w swoim dziecku? ________________________________________________________________________ 14. Przejawianie się jakich cech dostrzegasz najczęściej Twoje dzieci? ________________________________________________________________________________________________ 15. Z jakimi negatywnymi cechami objawiającymi się u Twojego dziecka aktywnie się zmagasz? _________________________________________________________________________________________________ 16. Czy masz wspólne zajęcia i hobby ze swoim dzieckiem? Co?____________________________________________________________________________________________________________ 17. Czy możesz z całą pewnością powiedzieć, że Twoje dziecko jest przygotowane do życia? Co daje Ci podstawę do takiego wniosku? ________________________________________________________________ 18. Dokładnie i jak często dzieci opowiadają Ci o szkole? Co szczególnie lubią, a czego nie lubią w szkole?__________________________________________________________________________19. Jak myślisz, czego Twoje dziecko oczekuje od rodziny, w której żyje? a) Dobrej organizacji życia codziennego.b) Radości z komunikacji.c) Spokoju i bezpieczeństwa.20. Co najbardziej niepokoi Cię w Twojej rodzinie? a) Zdrowie dzieci b) Dobre studia c) Udział dzieci w życiu rodzinnym d) Nastrój dzieci i przyczyny jego zmian 21. Czy Twoje dziecko jest samotne w rodzinie a) Tak. b) Nie. c) Nie wiem.4. Czy myślisz, że Twoje dziecko będzie chciało, aby jego przyszła rodzina była podobna do jego rodziców? a) Tak. b) Nie. c) Nie wiem.22. Który z poniższych celów życiowych jest Twoim zdaniem najważniejszy dla dziecka? a) Być osobą zabezpieczoną finansowo b) Spotkać miłość c) Posiadać wielu przyjaciół d) Realizować swoje możliwości intelektualne . Czy Twoje dziecko jest zaznajomione z problemami moralnymi i materialnymi występującymi w rodzinie a) Tak. b) Nie. c) Nie wiem.24. Czy Twoje dziecko ma tajemnice przed rodziną a) Tak. b) Nie. c) Nie wiem.25. Co oznacza dla Twojego dziecka wieczór w domu? a) Radośćkomunikacja.b) Możliwość bycia sobą.c) Męki i tortury.26. Czy sądzisz, że w Twojej rodzinie panuje wzajemne zrozumienie z dziećmi?______________________________27. Czy dzieci rozmawiają z Tobą od serca, czy konsultują się z Tobą w sprawach osobistych?____________________28. Czy dzieci interesują się Twoją pracą? ________________________________________________________________29. Czy znasz przyjaciół swoich dzieci?________________________________________________________________30. Czy zdarzają się one w Twoim domu?____________________________________________________________31. Czy Twoje dzieci uczestniczą z Tobą w obowiązkach domowych?________________________________32. Czy sprawdzasz, jak uczą się na lekcjach?________________________________________________________________33.Czy masz w swojej rodzinie tradycję obchodzenia rodzinnych świąt?________________________________________________________________________________________________34. Czy dzieci uczestniczą w przygotowaniach do świąt rodzinnych?__________________________________________35. Czy dzieci wolą, żebyście byli z nimi w czasie „wakacji dziecięcych”, czy też chcą je spędzać bez dorosłych?________________________________________________________________36. Czy rozmawiacie ze swoimi dziećmi o przeczytanych książkach?________________________________________________________________37. A co z programami i filmami telewizyjnymi?__________________________________________________________38. Czy chodzicie razem do teatrów, muzeów, na wystawy i koncerty?______________________________39. Czy bierzesz udział ze swoimi dziećmi w spacerach i wycieczkach pieszych?__________________________40. Wolisz spędzać wakacje z nimi czy bez nich?__________________________________________41. Czy zdarzyły się przypadki ucieczki dziecka z domu (jeśli tak, proszę podać prawdopodobną przyczynę i moment)?________________________________________________________________________________42. Czy zdarzyły się przypadki pobytu dziecka w TsVIARN (Ośrodku Tymczasowej Izolacji, Adaptacji i Rehabilitacji Nieletnich)?________________________________________________________________43. Czy uważasz, że naszemu miastu potrzebny jest TsVIARN (Ośrodek Tymczasowej Izolacji, Adaptacji i Rehabilitacji Nieletnich)?_____________________________________________44. Czy Twoja rodzina potrzebuje dodatkowej pomocy psychologiczno-pedagogicznej? ________________________________________________________________________________45. Czy używasz alkoholu, tytoniu i/lub innych narkotyków (jeśli tak, jak często)?________________________________________________________________________________________________________________46. Czy Twoje dziecko ma bóle głowy: bezprzyczynowe, z podniecenia, po wysiłku fizycznym? ________________________________________________________________________________47. Czy występuje płaczliwość?______________________________________________________________48. Czy po zajęciach (w szkole, przedszkolu, w domu) odczuwasz osłabienie lub zmęczenie? ________________________________________________________________________________________________________________49. Czy występują zaburzenia snu (długie okresy zasypiania, płytki sen, lunatykowanie, moczenie nocne, trudności z porannym wstawaniem)?______________________________________________________________50. Czy gdy jesteś zdenerwowany, odczuwasz wzmożone pocenie się i pojawiają się czerwone plamy? ________________________________________________________________________________________________51. Czy odczuwasz zawroty głowy?____________________________________________________________52. Czy zdarza się omdlenie? ________________________________________________________________________________53. Czy kiedykolwiek miałeś wysokie ciśnienie krwi?__________________________54. Czy odczuwasz ból lub dyskomfort w okolicy serca?__________________________________________55. Czy często masz katar? ________________________________________________________________56. Czy często kaszlesz? ________________________________________________________________57. Czy często zdarza się utrata głosu? ________________________________________________________________58. Czy odczuwasz ból brzucha? ________________________________________________________________59. Czy wcześniej bolał Cię brzuch?jedzenie?______________________________________________________________60. Czy odczuwasz ból brzucha podczas jedzenia? ________________________________________________61. Czy występują nudności, zgaga, odbijanie?__________________________________________________________62. Czy występują problemy ze stolcem (zaparcia, biegunka)?______________________________________________63. Czy wystąpiła czerwonka?__________________________________________________________________________64. Czy występowała choroba Botkina?____________________________________________________________________________65. Czy odczuwasz ból w dolnej części pleców? ________________________________________________________________66. Czy kiedykolwiek odczuwałeś ból podczas oddawania moczu? ________________________________________________67. Czy masz reakcję na jakikolwiek pokarm, zapach, kwiaty, kurz, leki (wysypka, obrzęk, trudności w oddychaniu)? ____________________________________________________68. Czy występuje reakcja na szczepienie (wysypka, obrzęk, trudności w oddychaniu)? ____________________69. Czy wystąpiły objawy skazy (zaczerwienienie skóry, łuszczenie się skóry, egzema)?________________________________________________________________________________70. Czy Twoje dziecko jest zarejestrowane u lekarza? ) KWESTIONARIUSZ DLA PRACOWNIKÓW Oświaty i GUVDF.I.O________________________________________________________________________________________ Adres domowy________________________________________________________________________________ Telefon domowy__________ Adres e-mail______Miejsce pracy______________________________________________________________ Telefon do pracy____________ Czy sądzisz, że CAN pozwala na zaspokojenie potrzeb dzieci ulicy w zakresie socjalnym, psychologicznym i edukacyjnym wsparcie? ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Jakie Pani zdaniem powinien spełniać nowoczesny ośrodek, aby w wystarczającym stopniu zaspokoić potrzeby dzieci ulicy w zakresie pomocy socjalnej, psychologicznej i wychowawczej?________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Opisz cechy rozwoju fizycznego i osobistego dzieci, któreprzybywających do TsAN_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Wskaż, które z poniższych funkcji omawianych rodzin zostały naruszone najczęściej: · Wychowawcza (rodzina zaspokaja indywidualne potrzeby mężczyzn i kobiet w ojcostwie i macierzyństwie, w kontakcie z dziećmi) i w ich wychowaniu, a także w tym, aby rodzice mogli realizować się w swoich dzieciach. Zapewnia to socjalizację dzieci i przygotowanie nowych członków społeczeństwa); · Gospodarstwo domowe (zaspokaja potrzeby materialne członków rodziny (pożywienie, krew itp.) Pomaga zachować ich zdrowie somatyczne, przywrócić wydatkowane w różnego rodzaju siły fizyczne działań); · Emocjonalna (zaspokaja potrzeby swoich członków w zakresie współczucia, szacunku, uznania, wsparcia emocjonalnego, bezpieczeństwa psychicznego. Działa jako podstawa zdrowia psychicznego, stabilizacji emocjonalnej i osobistej · Komunikacja duchowa (kulturowa) (zaspokaja). potrzeby wspólnego spędzania wolnego czasu, sprzyja duchowemu wzbogaceniu i rozwojowi członków rodziny) · Podstawowa kontrola społeczna (zapewnia przestrzeganie przez członków rodziny norm społecznych. Dotyczy to zwłaszcza tych, którzy ze względu na wiek lub cechy kliniczne nie są w stanie budować). ich zachowanie zgodne z wymogami społeczeństwa); · Seksualność-erotyczna (polega na zaspokajaniu potrzeb seksualnych i erotycznych). Biorąc pod uwagę wymagania społeczne, ważne jest, aby rodzina regulowała zachowania seksualne i erotyczne oraz zapewniała biologiczną reprodukcję członków społeczeństwa). · 7. Zwróć uwagę, jakie oznaki stanu somatycznego i psychicznego obserwowano najczęściej u dzieci, które kiedyś przebywały w społeczeństwie MOŻE: Zły nastrój, głęboki smutek; Nagłe wahania nastroju, zwiększona labilność emocjonalna, drażliwość, osłabienie, płaczliwość; przejadanie się; zwiększona senność; bezsenność; zmniejszona koncentracja; brak zdecydowania; utrata zainteresowania rzeczami, ludźmi i sytuacjami; izolacja społeczna, milczenie; pesymistyczne podejście do przyszłości, negatywne postrzeganie przeszłości; ; Ciężka sytuacja psychologiczna w rodzinie; Śmierć bliskiej osoby; Postępująca poważna choroba (na przykład rak, AIDS itp.); Alkoholizm; Odrzucenie narkotyków; osoby uzależnione od narkotyków, osoby chore psychicznie; przedwczesna strata matki lub obojga rodziców; popełnienie przestępstwa; uraz psychiczny w wyniku przemocy; znaczne trudności materialne i codzienne. . Wnioski i zalecenia: Przeprowadzenie ankiety wśród nastolatków z rodzin znajdujących się w niekorzystnej sytuacji ich rodziców, pracowników oświaty oraz Miejskiego Wydziału Spraw Wewnętrznych miasta Pietropawłowsk pozwoliło zidentyfikować w życiu określonej rodziny te zaburzenia, które powodują pojawienie się i utrzymywanie się jednego lub więceju kilku jej członków trudności w życiu codziennym i zaburzenia neuropsychiatryczne; zidentyfikowała te cechy psychologiczne rodziny i jej członków, od których zależy korekcja tych zaburzeń i które w związku z tym należy wziąć pod uwagę przy wyborze metody udzielania pomocy psychologicznej (poradnictwa rodzinnego) i jej realizacji 98 młodzieży z rodzin defaworyzowanych, W badaniu wzięli udział ich rodzice, pracownicy Centralnej Dyrekcji Spraw Wewnętrznych i Edukacji. Kwestionariusze opracowali pracownicy ALE „Związku Organizacji Młodzieżowych Regionu Północnego Kazachstanu” oraz psycholog projektu i Instytucji Państwowej „Specjalnej”. poprawcza) internat nr 2" Maszczenko E.N. Z badań ankietowanych wynika, że: Z analizy ankiet rodziców wynika, że: Dobra wola i szacunek w atmosferze rodzinnej występują w 60% rodzin; pogoda ducha, radosny nastrój, humor w 17% rodzin; spokój, równowaga u 10% rodzin; nerwowość, wyobcowanie w 13% rodzin, agresja fizyczna objawia się w 14% rodzin. Rodzice najczęściej zauważają u swoich dzieci takie cechy, jak kłamstwo -11%, chamstwo - 5%, uraza - 5%, nerwowość -5%, twardy. praca -16%, życzliwość – 27%, miłość do bliźniego – 11%, uwaga – 5%, szacunek – 5%, obojętność – 5%, brak szacunku – 5%. Najczęściej rodzice borykają się z takimi negatywnymi cechami swoich dzieci jako powolność – 6%, zapominalstwo – 6%, kłamstwo –17%, złe zachowanie –11%, agresja – 6%, chamstwo –11%, lenistwo – 32%. 82% rodziców nie jest pewnych, czy ich dziecko jest przygotowane do życia. Według rodziców dziecko oczekuje od rodziny, w której żyje, dobrej organizacji życia – 19%, radości i komunikacji 44%, spokoju i bezpieczeństwa 37%. Przede wszystkim rodzice niepokoją się rodziną, zdrowiem dzieci – 49%, dobrą nauką dzieci – 13%, udziałem dzieci w życiu rodzinnym – 13%, nastrojem dzieci i przyczynami jego zmian – 25%. najważniejsze cele życiowe ich dzieci to bezpieczeństwo finansowe – 41%, znalezienie miłości – 10%, posiadanie wielu przyjaciół – 21%, realizacja swojego potencjału intelektualnego – 28%. Rodzice zakładają, że dzieci mają tajemnice przed rodziną – 35%, że przed rodziną nie ma tajemnic – 26% i nie wie – 39% Rodzice uważają, że TsAN (Centrum Adaptacji Nieletnich) w Pietropawłowsku jest potrzebne – 74% i że nie ma takiej potrzeby. to - 26%, pracownicy oświaty i Centralna Dyrekcja Spraw Wewnętrznych uważają, że miasto Pietropawłowsk potrzebuje TsAN 100%, 27% rodzin dysfunkcyjnych potrzebuje dodatkowej pomocy psychologiczno-pedagogicznej, 73% uważa, że ​​tego typu pomocy nie potrzebują. Według rodziców rodzin dysfunkcyjnych jedynie 23% rodziców nadużywa alkoholu i innych środków odurzających, pozostałe 77% uważa, że ​​nie nadużywa alkoholu i innych środków odurzających. Na podstawie wyników badania można wyciągnąć następujące wnioski: Posiadanie odwiedziło ankietowane rodziny, przeanalizowało ankiety młodzieży, rodziców, pracowników oświaty oraz Centralnej Dyrekcji Spraw Wewnętrznych. Można wyciągnąć następujące wnioski: rodziny wielodzietne, o niskich dochodach; wyraźny jest problem alkoholizmu i narkomanii (upośledzenie umysłowe, upośledzenie umysłowe, psychozy, socjopatia) rodziców, dzieci, chorób somatycznych (gruźlica); , przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek, moczenie nocne); wszawica, świerzb, streptodermia itp. Podczas wizyt u rodzin kontakt z rodzicami był utrudniony, gdyż w trakcie wywiadu zdarzały się przypadki zatrucia alkoholem i narkotykami, pojawiały się przypadki agresji i psychozy (przeganiani byli topór, rzucany za nimi z różnymi przedmiotami do przekłuwania i cięcia). W lokalach mieszkalnych, mieszkaniu lub domu prywatnym najczęściej stwierdzano niehigieniczne warunki i brak miejsc do odpoczynku (ledwo łóżek). W nieogrzewanych domach dzieci śpią na różnych brudnych szmatach. Praktycznie nie ma jedzenia, na przykład w jednej dużej rodzinie był rondel, w którym gotowano mąkę i wodę - tym karmili dzieci. W innej rodzinie nie było dorosłych: dzieci siedziały na brudnej podłodze i jadły tę samą ziemię. Sąsiedzi, którzy w tym momencie przyszli, błagali nas, abyśmy zabrali te dzieci, ponieważ matka tego nie zrobiłaukazało się trzeciego dnia i dzieci zostały same. Kiedy dzieci zabrała policja, okazało się, że byli i matka, i ojciec, ale oboje byli zarejestrowani w poradni psychiatrycznej, choć pracowali, ale ze względu na stan psychiczny nie byli w stanie wychowywać małych dzieci . Takich przypadków można opisać wiele; próbowaliśmy podać bardziej uderzające przykłady. Ale w takiej sytuacji znajduje się większość badanych rodzin. Z powyższego wynika, że ​​w Pietropawłowsku CAN jest potrzebny, gdyż badane rodziny nie są w stanie samodzielnie poradzić sobie ze swoimi problemami. Potrzebują wysoko wykwalifikowanej pomocy. Pracownicy oświaty oraz Centralna Dyrekcja Spraw Wewnętrznych, wypełniając ankiety, doszli do konsensusu, że aby zapobiec trafianiu nastolatków do TsAN, należy wyeliminować problemy rodzin różnego typu. Analizując wykresy i odsetek odchyleń w tych rodzinach, widać, że funkcje rodzin, ich struktura ulegają zniszczeniu, a stabilizatory rodziny nie działają, czyli następuje zmiana patologiczna w rodzinach. Na podstawie wyników naszego badania możemy zidentyfikować wspólne cechy charakterystyczne dla rodzin we współczesnym społeczeństwie: spadek liczby urodzeń, komplikacje w relacjach międzyludzkich, wzrost liczby rozwodów, a co za tym idzie, wzrost liczby osób samotnych - rodziny rodzicielskie i rodziny z przybranymi rodzicami oraz powszechne występowanie urodzeń pozamałżeńskich. W mieście Pietropawłowsku dotkliwe są problemy społeczne rodziny: spadek jej poziomu materialnego, pogorszenie stanu zdrowia fizycznego i psychicznego dzieci i rodziców, wzrost liczby samotnych starszych mężczyzn i kobiet. Liczne badania to pokazują wszystkie rodziny w różny sposób stawiają czoła trudnościom życiowym. Dla niektórych konsekwencją niekorzystnych wpływów będzie wzrost problemów rodzinnych: nasilenie konfliktów, spadek satysfakcji z życia rodzinnego, choroba, rozwód itp. Inni wręcz przeciwnie, pod wpływem stresu zwiększają swoją spójność i zwielokrotniają wysiłki na rzecz przezwyciężyć kryzys i zachować rodzinę. Jednocześnie to typ rodziny, a nie obecność lub brak zewnętrznych i wewnętrznych czynników chorobotwórczych, determinuje jej zdolność do konstruktywnego działania i radzenia sobie z problemami życiowymi. Pod tym względem wyróżniamy dwa typy: 1) rodziny normalnie funkcjonujące; 2) rodziny dysfunkcyjne. Rodzina normalnie funkcjonująca (harmonijna) to rodzina funkcjonująca zgodnie z normami stworzonymi przez siebie lub zapożyczonymi od otaczającego społeczeństwa. Co więcej, normą nie jest tu ocena wystawiona przez obserwatora zewnętrznego, ale autocharakterystyka rodziny, odzwierciedlająca wszystkie aspekty jej aktywności życiowej. W normalnie funkcjonującej rodzinie zaspokojone są podstawowe potrzeby jej członków (bezpieczeństwo, akceptacja i akceptacja, rozwój i zmiana, samorealizacja). Zapewnia to z jednej strony wzajemne wsparcie, z drugiej zaś autonomię członków. Wszystkich krewnych łączy ze sobą ciepłe emocjonalne przywiązanie; ich role w rodzinie nie kontrolują, ale się uzupełniają. Nikt nie uzurpuje sobie funkcji innej osoby ani nie ignoruje jej obowiązków. W rodzinie nie ma trwałych podgrup, zjednoczenia jednych członków z innymi. W takich warunkach wszelkie trudności związane z wiekiem, wszelkie cechy różnych typów akcentów osobowości ulegają w dużym stopniu wygładzeniu i nie prowadzą do dezadaptacji społecznej. Harmonijna rodzina przyczynia się do rozwoju swoistej „odporności psychicznej” na niekorzystne wpływy środowiska oraz większej odporności na skutki traumy psychicznej. Ale sama harmonia wewnątrz rodziny nie wystarczy. Nie można uznać rodziny za normalnie funkcjonującą, jeśli sama pozostaje w konflikcie z najbliższym otoczeniem, izoluje się od społeczeństwa, a nawet sprzeciwia się mu. W naszym badaniu najczęściej obserwowaliśmy rodzinę dysfunkcyjną (nieharmonijną) – taką, w której zaburzone jest wykonywanie funkcji, w wyniku czego powstają przesłanki do ujawnienia się stresorów poziomych i wertykalnych. Stresory poziome (normatywne) mają kluczowe znaczeniepunkty, w których rodzina przechodzi przez dany etap cyklu życia. Stresory pionowe oznaczają tworzenie, utrwalanie i przekazywanie wzorców reakcji emocjonalnych i behawioralnych od przedstawicieli jednego pokolenia do przedstawicieli drugiego. W niektórych przypadkach ich działanie przyczynia się do różnicowania funkcjonowania rodziny, w innych stanowi patologizujące dziedzictwo rodzinne. Manifestacja poziomych i pionowych stresorów w rodzinach dysfunkcyjnych z reguły pogłębia ich zaburzenia. Ciężka dysfunkcja tworzy rodzinną rolę „nosiciela objawów”, którą przyjmuje członek rodziny, który z różnych powodów fizycznych lub psychicznych ma najniższy status społeczny. W roli „nosiciela objawów” osoba ta pełni rolę ważnego ogniwa w złożonym mechanizmie patologicznej adaptacji zarówno jednostki z zaburzeniami neuropsychiatrycznymi, jak i całej rodziny. W rodzinach dysfunkcyjnych wyraźnie widać naruszenie struktury rodziny. Struktura rodziny może być różna w zależności od tego, jak rozłożone są w niej główne obowiązki: równo lub główna ich część jest skoncentrowana w rękach jednej osoby. Typowe dla rodzin kazachskich brak równowagi w wykonywaniu obowiązków domowych pomiędzy małżonkami prowadzi do przeciążenia kobiet (zwłaszcza pracujących), a w efekcie do niezaspokojenia ich potrzeb w zakresie przywrócenia sił fizycznych, wzbogacenia kulturowego i duchowego. Obecnie najpowszechniejszą strukturą jest rodzina składająca się z dorosłych (męża, żony, a w niektórych przypadkach także dziadków) i dzieci. Strukturę współczesnej rodziny charakteryzują pewne charakterystyczne cechy, które naszym zdaniem są przyczyną jej dysfunkcji: zachowana jest rodzina patriarchalna składająca się z kilku pokoleń; granice między podsystemami dziadków, rodziców i dzieci są słabo zorganizowane i rozproszona, więc władza często należy do dziadków (częściej) ; w wielu rodzinach od kilku pokoleń nie ma mężczyzn, co prowadzi do opóźnień rozwojowych u dzieci, ich niestabilności psychicznej i dużej wrażliwości na stan matki, trudności w identyfikacji roli płciowej (zwłaszcza u chłopców), kształtowanie się nieadekwatnych stereotypów i postaw wobec życia rodzinnego, nie mówiąc już o przeciążeniu kobiet, kilka pokoleń rodzin jest od siebie długoterminowo uzależnionych nie tylko duchowo, ale i cielesnie; strona materialna i codzienna: młode rodziny żyją albo w mieszkaniach komunalnych, albo u krewnych, bez nadziei na zdobycie własnego mieszkania i możliwości samodzielnego, niezależnego życia, zniszczenie dotychczasowej ideologii i brak nowej, która pozwoliłaby na to uzyskanie przez jednostkę poczucia przynależności, bezpieczeństwa, budowania i realizowania wartości moralnych, doprowadziło do tego, że w dobie społeczeństwa potrzeba złudzeń i cudów z jednej strony, a chęć powierzchownych, niewiążących kontaktów z drugiej . Naruszenia struktury rodziny komplikują lub zakłócają wykonywanie jej funkcji, co również prowadzi do pojawienia się różnych zaburzeń i powikłań. Na przykład, jeśli małżonkowie nie mogą mieć dzieci, funkcja wychowawcza rodziny nie będzie spełniona. Kiedy w dorosłej rodzinie znajduje się tylko jeden rodzic, może to ucierpieć w funkcjonowaniu podstawowej kontroli społecznej. Jeśli młoda rodzina mieszka w tym samym pokoju z krewnymi, realizacja funkcji seksualnych i erotycznych nieuchronnie staje się trudna. Jeśli jeden z członków rodziny (ojciec, matka, babcia, dziecko) zajmuje pozycję nadmiernie dominującą, podczas gdy inni są zbyt zależni (brak równowagi w rodzinie), a interesy przywódcy są zaspokajane ze szkodą dla pozostałych, często działa to również jako przyczyną dysfunkcji rodziny. Rodzina realizując swoje funkcje, z jednej strony zaspokaja najważniejsze, naturalne, biologiczne potrzeby człowieka (przede wszystkim samozachowawczość i prokreację). Z drugiej strony pozwala osiągnąć określone cele w zakresie komunikacji, rozwoju osobistego i duchowego. Jednocześnie wraz z rozwojem jej rodzinycele naturalnie się zmieniają: niektóre zostają utracone, inne pojawiają się zgodnie z nowymi warunkami społecznymi. Najważniejszą cechą funkcji rodziny jest ich złożoność, oparta na interakcji krewnych. Każda potrzeba zaspokajana przez rodzinę może być realizowana bez jej udziału. Jednak tylko w rodzinie można te potrzeby zaspokoić kompleksowo, czyli optymalnie. W innych przypadkach należy je rozdystrybuować wśród różnych osób i instytucji społecznych. W naszym badaniu zaobserwowaliśmy różne czynniki leżące u podstaw dysfunkcji rodziny: dysharmonia w relacjach intymnych, niedopasowanie psychiczne małżonków, brak umiejętności i zła kultura komunikacji, warunki życia itp. Na przykład powód naruszenia funkcji wychowawczej może stanowić brak odpowiedniej wiedzy i umiejętności rodziców, a w konsekwencji ich niepewność edukacyjna lub konflikty między rodzicami, prowadzące do sprzecznego rodzicielstwa dziecka. Nie mniej istotny jest czynnik ingerencji w wychowanie pozostałych członków rodziny (dziadków itp.). Innym przykładem – przyczyną dysfunkcji komunikacji duchowej (kulturowej) mogą być różnice w pochodzeniu społecznym małżonków, rozbieżność w poziom wykształcenia, rozbieżność zainteresowań i orientacji wartościowych czy po prostu niskie kompetencje komunikacyjne. Oprócz zaburzeń w strukturze i funkcjonowaniu rodziny dysfunkcyjne nie mają praktycznie żadnych stabilizatorów rodziny lub są bardzo słabe. Każdy system rodzinny ma parametry, które nadają mu siłę i stabilność. Nazywa się je stabilizatorami. Pełnią rolę ważnych czynników integracji rodziny. Do stabilizatorów zalicza się wspólne miejsce zamieszkania, dzieci, wspólne wartości materialne i duchowe, tradycje i rytuały, wspólne zajęcia i rozrywki, relacje emocjonalne pomiędzy członkami rodziny, a nawet choroby i problemy. Przykładowo: wspólne miejsce zamieszkania w pierwszych etapach cyklu życia rodziny stabilizuje podsystem rodziny i pozwala na kompleksową realizację wszystkich jej funkcji; dzieci stabilizują małżeństwo jednocząc rodziców we wspólnej sprawie; tradycje i rytuały są ważnym czynnikiem stabilizującym system rodzinny, elementem wspierającym, który go wzmacnia i zmniejsza niepokój wśród jej członków, wartości rodzinne są ideałem rozwiniętym, otwarcie akceptowanym i kultywowanym przez świadomość rodzinną, która zawiera abstrakcyjne wyobrażenia na temat cechy tego, co właściwe w różnych sferach życia. Wartości rodzinne są zawarte w psychologicznej strukturze osobowości każdego krewnego w postaci ważnego źródła motywacji do jego zachowania (wykształcenie, kultura, sukces społeczny, bezpieczeństwo finansowe itp.). Jednakże wyrażana jest dowolna wartość nadmierne lub brak wsparcia fizycznego i psychicznego członków rodziny z reguły prowadzi do ryzyka zakłócenia ich zdrowia psychicznego i fizycznego, ponieważ nie są w stanie sprostać szczególnym standardom życia i aktywności, do których należą wspólne zajęcia i hobby; najpotężniejsze stabilizatory relacji emocjonalnych, przede wszystkim relacji miłosnych i uczuciowych: choroby członków rodziny, gdy rodzina jednoczy się w walce z niepełnosprawnością dziecka lub zaburzenia psychiczne jednego z członków rodziny. Bliscy uważają się za zobowiązanych do nie porzucania pacjenta i w niektórych przypadkach, nawet pomimo braku miłości i szacunku do siebie nawzajem, mogą nie zrywać związku przez lata. Często jednak zaburzenia somatyczne i zaburzenia zachowania członka rodziny są bezpośrednią konsekwencją przynależności do dysfunkcyjnego (sztywnego) systemu rodzinnego. Niezależnie od zmian warunków zewnętrznych i wewnętrznych, konsekwentnie stara się zachować dotychczasowe standardy współdziałania elementów swoich podsystemów z innymi systemami. W rezultacie taka rodzina może blokować rzeczywiste potrzeby najsłabszego członka (najczęściej dziecka lub nastolatka). A potem rozwija się u niego jakaś choroba (somatyczna, psychosomatyczna, psychiczna) lub behawioralnadewiacją. Specyficzną cechą rodziny dysfunkcjonalnej (dysfunkcjonalnej) jest jej sztywność, chęć utrzymania status quo, dlatego często nieświadomie opiera się ona zmianom i stara się podtrzymać symptom, pomimo udzielania tym rodzinom różnego rodzaju pomocy. Rekomendacje: Aby wyeliminować problemy rodzin, z tymi rodzinami powinni współpracować przede wszystkim: narkolodzy (diagnostyka, leczenie, rehabilitacja dzieci i ich rodzin); dorośli i psychiatrzy dziecięcy (diagnostyka, leczenie, psychoterapia dzieci i ich rodzin). ); psychologowie rodzinni i dziecięcy (wykorzystywanie najnowszych technologii w celu neutralizacji stresu i poprawy zdrowia dzieci: skutki stresu edukacyjnego i sposoby jego przezwyciężania; neutralizacja skutków stresu fizjologicznego, środowiskowego, emocjonalnego, informacyjnego; praca nad procesem samodoskonalenia) aktualizacja jednostki, sposoby rozwijania osobiście istotnych cech (orientacja w czasie, wartości samorealizacji, pogląd na naturę ludzką, potrzeba wiedzy, pragnienie kreatywności, autonomii, spontaniczności, samorozumienia, autosympatii). , kontakt, elastyczność w komunikacji Organizacja pracy na rzecz przywrócenia funkcji, struktur i stabilizatorów rodzin patologicznych); socjolodzy (pomoc w przywracaniu i dokumentowaniu dzieci i ich rodzin, zakładanie różnych zapisów zgodnie ze specyfiką pracy). ; OMPK (diagnoza, ustalenie diagnozy i skierowanie na określony poziom programu edukacyjnego); defektolodzy (proces edukacyjny (ponieważ ten kontyngent ma duże luki w wiedzy i odchylenia w zdrowiu psychicznym, defektolodzy najbardziej produktywnie przeprowadzą proces edukacyjny) ;społeczny służb (w zakresie organizowania i udzielania pomocy finansowej rodzinom); inspektorzy okręgowi szkół, okręgi, ODN (obserwacja, rejestracja, praca z rodzinami); wydział ochrony praw dziecka i inne struktury. Prace powinny być prowadzone w trzech równoległych kierunkach : diagnostyka, leczenie, rehabilitacja Wraz z tymi świadczeniami należy opracować programy resocjalizacji dla każdej rodziny indywidualnie. Główne kierunki pracy resocjalizacyjnej z rodziną Istnieje pięć modeli udzielania pomocy współczesnej rodzinie: * Model pedagogiczny opiera się na modelu pedagogicznym. hipoteza o braku kompetencji pedagogicznych rodziców. Chociaż przyczyną problemu może być sam rodzic, ta możliwość nie jest otwarcie omawiana. Należy skupiać się nie na indywidualnych możliwościach rodzica dziecka, ale na metodach wychowania uniwersalnych z punktu widzenia pedagogiki i psychologii. Praca z rodziną w tym przypadku ma na celu stworzenie systemu edukacji psychologiczno-pedagogicznej rodziców, organizację poradnictwa rodzinnego i opracowanie ulotek dla rodziców. * Model społeczny stosuje się w przypadkach, gdy trudności rodzinne są wynikiem niekorzystnego splotu okoliczności. Nacisk w pracy z rodzinami kładziony jest na świadczenie pomocy społecznej i pedagogicznej: informowanie o możliwości otrzymania pomocy społecznej, koordynowanie działań różnych organizacji i instytucji na rzecz niesienia pomocy rodzinie, rolę mediacyjną w rozwiązywaniu trudności życiowych. * Model psychologiczny (psychoterapeutyczny). Istnieją różne podejścia do psychoterapii rodzinnej, podkreślające różne cechy życia rodzinnego i różniące się w rozumieniu zadań i metod psychodiagnostyki. * Podejście teoretyczno-praktyczne, będące uogólnieniem doświadczeń poradnictwa rodzinnego. Zwykle jeden ważny aspekt relacji rodzinnych jest naprawiony. Zgodnie z tym podejściem identyfikuje się określony typ rodziny i kierunek pomocy psychoterapeutycznej. Wyróżnia się następujące typy rodzin: *pokazowe, tj. chęć wywarcia wrażenia na innych; * letarg, tj. brak proaktywności w pokonywaniu trudności; * hiperstabilny, tj. zbyt sztywno, bez uwzględnienia zmieniających się warunków, kierując się wcześniej ustalonymi zasadami, nie ufając sobie, unikając konfliktów zewnętrznych i wewnętrznych oraz nowych rozwiązań; * dynamiczny, tj. zbyt aktywny, brakwewnętrzna stałość Podejście to zwraca uwagę na podświadome powiązania z rodziną rodzicielską. Badając rodzinę, psycholog musi opierać się na sprawozdaniach na temat powiązań rodzinnych. * Podejście polegające na powtarzaniu sekwencji. Oceniając relacje rodzinne, można kierować się związkiem przyczynowym zjawisk lub zakładać, że są one ze sobą powiązane. Relacje rodzinne opisywane są stwierdzeniami „jeśli… to”, „przyczyna – skutek”. Przyczyna i skutek mogą zmieniać miejsca. Depresyjny, depresyjny stan żony można wytłumaczyć nieuwagą męża. Ale reagując na stan żony, może być opiekuńczy. Wtedy czuje się lepiej, a mąż znów może zająć się swoimi sprawami, znów poświęca mniej czasu na komunikację z żoną, na co ona reaguje stanem depresyjnym. Możliwy jest liniowy lub cykliczny model relacji między mężem i żoną. Badany jest kontekst relacji, związek objawów i ich zmienność. * Podejście strukturalno-procesowe. Badanie struktury rodziny pozwala zaklasyfikować ją jako odpowiedni model relacji rodzinnych. Rodzinę charakteryzują dwa czynniki: o interakcja członków rodziny (zależność emocjonalna); o adaptacyjność rodziny (zmienność relacji rodzinnych). Badane są relacje w małżeństwach i relacje rodzic-dziecko. Relacja rodziców z dziećmi ma swoją specyfikę, która najczęściej ujawnia się poprzez modele wychowawcze, tj. Bada się poziom kontroli i niezależności dzieci, spójność żądań rodziców, charakterystykę nagród i kar, bliskość emocjonalną rodziców i dzieci. Podejście to kładzie nacisk na procesy rodzinne, koncentrując się na datach ważnych dla rodziny wydarzeń , identyfikowanie dominacji i kontroli w rodzinie oraz cech komunikacyjnych pomiędzy jej członkami. * Podejście systemowe i indywidualne. Zgodnie z tym podejściem wyjaśniane są powiązania pomiędzy członkami rodziny czy warunki ich obecności w rodzinie, wpływ rodziny na cechy osobowe i dobrostan. Indywidualne badanie rodzin pozwala wyróżnić trzy modele rodzin: o rodziny, których członkowie są zbliżeni pod względem indywidualnym; o rodziny, w których ich członkowie uzupełniają się; o rodziny, w których właściwości ich członków są trudne do pogodzenia. Rodzinę można ukazać poprzez określenie jej miejsca w społeczeństwie, orientację ku społeczeństwu i jakość relacji rodzinnych. Wyróżnia się następujące typy rodzin: * 1. optymalnie funkcjonujące; 2. odpowiednio funkcjonujące; 3. średnio funkcjonujący; 4. rodziny w „państwie granicznym”; 5. Rodziny „zniszczone” Pomoc psychologiczna ma na celu korektę cech osobowych członków rodziny i pomyślną integrację rodziny ze społeczeństwem. * Podejście do rozwoju rodziny „przeszłość – teraźniejszość – przyszłość”. Z punktu widzenia tego podejścia konieczne jest zbadanie przeszłości rodziny, wpływu rodzin rodzicielskich na przyszłych małżonków i przekazywania im scenariusza życiowego. Studiując teraźniejszość rodziny, introspekcja i samoopisy jej członków ujawniają to, co uważają za stałe w swoich obecnych związkach. Zazwyczaj takie dane w swoisty sposób zniekształcają rzeczywistość rodziny, potwierdzając pewne aspekty interakcji rodzinnych, a odrzucając inne. Dlatego też, badając teraźniejszość rodziny, zawsze warto wziąć pod uwagę jej zdolność do refleksji nad relacjami wewnątrz rodziny, chociaż celem psychoterapii rodziny jest bardziej akceptowalna przyszłość, pomoc psychologiczna dla niej, metody, które na to pozwalają wyraźnie brakuje przewidywań dotyczących prawdopodobieństwa określonego rozwoju rodziny. W praktyce ankiety czasami wykorzystuje się do ustalenia oczekiwanych, możliwych i pożądanych zmian. Takie badanie pozwala przynajmniej zdiagnozować rodziny nastawione optymistycznie, pesymistycznie, realistycznie, fantastycznie itp. Jaśniejsze wyobrażenie o przyszłości rodziny mogłoby stać się czynnikiem korygującym tę przyszłość. Przykładowo szkolenie przyszłych rodziców pozwala im lepiej przygotować się na narodziny dziecka,.