Od autora: Opublikowano w zbiorze materiałów międzynarodowej konferencji naukowo-praktycznej Społeczne i praktyczne humanitarna edukacja szkolnictwa wyższego w Rosji XXI wieku Profesjonalna działalność psychologiczna obejmuje pięć ważnych obszarów – edukację, diagnozę, profilaktykę, poradnictwo i korekcję. Jedność wszystkich pięciu elementów stanowi psychologiczne wsparcie procesu psychologicznego, który przyczynia się do harmonijnego rozwoju osobowości studentów studiujących w szkołach wyższych. W artykule omówione zostanie znaczenie wsparcia psychologicznego w trakcie kształcenia studentów, znaczenie edukacji i poradnictwa psychologicznego, a także możliwości wykorzystania tych obszarów działalności w ramach uczelni. Zagadnienie kształtowania pomocy psychologicznej na uczelni, przez którą rozumiemy „system działalności zawodowej psychologa, mający na celu tworzenie warunków społeczno-psychologicznych dla pomyślnego uczenia się i rozwoju psychicznego” [6], jest niezwykle ważne i istotne obecny etap rozwoju szkolnictwa wyższego w Federacji Rosyjskiej. Od kilku lat głoszono, że system edukacji jest zorientowany na osobowość, co oznacza, że ​​podstawą edukacji powinna być wartość główna – rozwój osobowości studenta powinien być nastawiony nie tylko na przekazywanie wiedzy , rozwój umiejętności zawodowych, ale także rozwój cech osobistych Naszym zdaniem taki rozwój nie jest możliwy bez użycia środków psychologicznych, gdyż w procesie edukacyjnym uwzględniane są dwa komponenty psychologiczne – osobowość studenta i osobowość nauczyciela, istnieje obiektywna potrzeba profesjonalnej pomocy psychologicznej na uczelni, gdyż „znaczna część dzieci zmuszona jest zwrócić się o pomoc do psychologa.” [5] W tym artykule chcemy zwrócić uwagę na takie zjawiska psychologiczne, jak lęk osobisty i zachowania autoagresywne (samookaleczające). Niestety, w szkolnictwie wyższym zdarzają się przypadki autoagresji spowodowanej trudnościami w nauce, które mogą mieć różne przyczyny (konflikt z grupą, nauczycielem, niezaliczenie zajęć itp.). Ważność tego zagadnienia i konieczność skorzystania z fachowej psychologii wynika z faktu, że skrajną odmianą zachowań autoagresywnych jest samobójstwo jako ostatnia szansa na wyjście z traumatycznej sytuacji. Istnieją jednak pewne ograniczenia w stosowaniu środków psychologicznych na uniwersytetach, na przykład niemożność przeprowadzenia badań psychodiagnostycznych wszystkich studentów. Niemniej jednak jest to możliwe, a ponadto konieczne rozwijanie takich obszarów działalności psychologa, jak edukacja i poradnictwo, o czym będzie mowa dalej. Jeżeli na uczelni działa usługa psychologiczna, należy podkreślić wagę psychoedukacji, która może być prowadzona w różnych formach, na przykład wykłady, rozmowy, seminaria, kluby, gazeta psychologiczna, sekcje na stronie internetowej uczelni, komunikaty na radio wewnątrzuczelniane. Pracując psychologicznie ze studentami, należy wziąć pod uwagę charakterystykę stanu psychicznego osoby w kryzysie. W szczególności „zdarzenie psychotraumatyczne wydaje się człowiekowi na tyle potworne, sprzeczne z samymi podstawami jego życia, że ​​z reguły nie może i/lub nie chce o nim opowiadać osobom w swoim otoczeniu, a jednocześnie , wyraźnie nie jest w stanie samodzielnie sobie z tym poradzić „[3], Jednocześnie wzmożony lęk może blokować świadomą ocenę sytuacji i swojego zachowania; człowiek nie może być świadomy podejmowanych działań, czyli nie ma go odpowiedzialność za podjęte działania. „Wynik kryzysu jest nieprzewidywalny: nie wiadomo, czy człowiek w ogóle wyjdzie z kryzysu, jak intensywne będą zniszczenia i jak dalekojakiego rodzaju fundamentów będzie musiała doświadczyć, czy po tym będzie kontynuowany rozwój w górę, czy też rozpocznie się upadek”. [4] W takim stanie ryzyko zachowań autoagresywnych znacznie wzrasta, gdyż w opinii osoby znajdującej się w kryzysie istnieje tylko jedno wyjście – zaprzestanie swojej egzystencji. Jednocześnie edukacja studentów na temat istnienia usług psychologicznych, specyfiki pracy psychologa oraz możliwości otrzymania wsparcia i pomocy pozwoli studentowi znaleźć wyjście z sytuacji. Psychologiczne oświecenie można porównać do światła latarni morskiej na ciemnym wzburzonym morzu, które budzi nadzieję wśród żeglarzy. Nie mniej ważne są możliwości udzielania poradnictwa psychologicznego na uniwersytetach, czyli udzielania konkretnej pomocy psychologicznej w analizie i rozwiązywaniu problemów psychologicznych związanych z własnymi cechami, aktualną sytuacją życiową, relacjami, czyli absolutnie wszystkimi obszarami życia człowieka . Edukacja i poradnictwo stanowią nierozerwalną całość; poprzez informację studenci poznają dostępność danej usługi na uczelni, specyfikę jej pracy, a także obszary pytań, z którymi mogą zwrócić się do psychologa. Ten ostatni aspekt jest najważniejszy na obecnym etapie rozwoju nauk psychologicznych, gdyż niestety w naszym kraju poziom rozwoju kultury psychologicznej jest niski, ludzie najczęściej nie rozróżniają psychologa od psychiatry, a oferty pracy Często odrzuca się pomoc psychologiczną, czemu towarzyszą argumenty typu „Jestem zdrowy, nie zwariowałem”. Rozważając problem zwiększonego poziomu lęku osobistego, należy podkreślić wagę pracy psychologicznej, gdyż „dane wielu badaczy wskazują na negatywny wpływ nieadekwatnego lęku na produktywność”. [2] Przez niepokój rozumiemy przeczucie niebezpieczeństwa, stan niepokoju. Takie rozważenie lęku podkreśla jego związek z innym przejawem emocjonalnym, przez który rozumiemy „stan emocjonalny powstający w obecności lub w oczekiwaniu na niebezpieczny lub szkodliwy bodziec”, czyli strach. [1] Zwiększony poziom strachu i niepokoju może mieć negatywny wpływ na wszystkie obszary życia ucznia. Dysponując wykwalifikowaną kadrą psychologiczną, można stworzyć autorskie programy pracy z uczniami, mające na celu redukcję lęku osobistego i autoagresji. Naszym zdaniem w pracy z zaburzeniami lękowymi i zachowaniami autoagresywnymi w ramach poradnictwa należy stosować aktywne metody pracy, w szczególności można stosować gry, metody werbalne i niewerbalne. Uważamy, że najbardziej wskazane jest łączenie wymienionych metod, na przykład w celu uwzględnienia werbalizacji strachu i niepokoju, wciągnięcia w proces gry lub odwrotnie, zbudowania gry w oparciu o stworzone lęki i rysunki. Oprócz metod zabawy i stosowania bajkowo-terapeutycznej można zastosować różne środki arteterapii (na przykład fototerapię), terapia piaskiem jest dość skuteczna, co pomaga nie tylko zmniejszyć poziom lęku, ale także rozładować napięcie i relaks. Tym samym systematyczna praca psychologa ze studentami w ramach edukacji i poradnictwa w formie systematycznych treningów psychologicznych tworzonych na podstawie próśb i problemów, które pozwalają zdobyć wiedzę, umiejętności i zdolności do pracy z problemami psychologicznymi uczniów kl. pewien wiek. Literatura: Duży objaśniający słownik psychologiczny. / Tłumaczenie z języka angielskiego Reber Artur. – M.: AST, Veche, 2001. – 560 s. Gabdreeva G. Sh., Peysakhov N. M. O metodologii samodzielnego zarządzania stanem psychicznym (z doświadczenia zawodowego) // Zagadnienia psychologii. 1982. nr 5. Kop'ev A.F. Indywidualne poradnictwo psychologiczne w kontekście psychoterapii rodzinnej. //Zagadnienia psychologii 1986. Nr 4. Ovcharova R.V. Technologie pracy psychologa szkolnego z kadrą pedagogiczną. - Kurgan: Państwowe Wydawnictwo Kurgan. Uniwersytet, 2006. – 187 s. Pakhalyan V. E. Jaki powinien i może być psycholog pracujący w systemie edukacji? //Zagadnienia psychologii. 2002. nr 6. Stepanova MA.2004.№4.