I tak dotarliśmy do ostatniego artykułu o kryzysach rodzinnych. W tej publikacji znajdziesz rekomendacje, jak przetrwać poszczególne etapy kryzysu, na co zwrócić uwagę i co może pomóc utrzymać rodzinną łódkę na wodzie. Przypominam, że w poprzednich publikacjach szczegółowo omawialiśmy sześć kryzysowych etapów życia rodzinnego! cykl, na który składają się: etap „Monada”, etap „Diada” i etap „Ekspansja”, etap „Interakcja z uczniem”, etap „Rodzina z nastolatkiem”, etap „Launch Pad”. Więcej o każdym etapie kryzysu dowiesz się z pierwszej i drugiej części artykułu „Kryzysy rodzinne: co robić, jak uratować rodzinę?” Przed przystąpieniem do zaleceń należy omówić dwa ostatnie etapy kryzysowe cyklu życia rodziny. Siódmy etap to „Puste gniazdo”. Ten kryzys w rodzinie wiąże się przede wszystkim z separacją dorosłego już dziecka. Małżonkowie zostają sami ze sobą i ponownie następuje restrukturyzacja interakcji w rodzinie, relacji i obowiązków. Również poprzednie cele życiowe związane z dzieckiem stają się mniej istotne i pożądane. Ósmy etap „Nowa Monada”. Kryzys ten wiąże się ze śmiercią jednego z małżonków. To trudny okres w życiu byłej rodziny. REKOMENDACJE: Etap „Monady” to kryzys oddzielenia dziecka od rodziny, gotowości dziecka do samodzielnego życia. Na tym etapie konieczne jest stworzenie warunków do harmonijnego rozdzielenia dziecka, pomoc w zrozumieniu jego drogi, własnej niezależności od rodziców oraz pomoc w samostanowieniu zawodowym. Etap „Diady” to kryzys młodego człowieka rodziny przed urodzeniem dziecka. Ważne jest tutaj, aby małżonkowie zrozumieli pojęcie „indywidualizacji – współprzynależności”. Oznacza to, że będąc częścią rodziny, nie trać własnego „ja”. Etap „ekspansji” to kryzys, kiedy w rodzinie pojawia się dziecko. Najważniejszym zadaniem małżonków na tym etapie będzie utrzymanie bliskości i połączenie sił, gdy w rodzinie pojawi się dziecko. Etap „Interakcja z uczniem” to kryzys, gdy dziecko w coraz większym stopniu wchodzi w interakcję ze społeczeństwem, a wśród mamy i taty pojawia się wyraźny niepokój, że dziecko się oddala. Ważne jest, aby ustalić dla małżonków wektor interakcji w rodzinie zgodnie z zachodzącymi zmianami, aby nie zakłócać potrzeby integracji dziecka ze społeczeństwem. Etap „Rodziny z nastolatkiem” to kryzys związany ze zmianą stopnia kontroli i autonomii rodzicielskiej. Utrzymanie równowagi kontroli i zaufania pomoże utrzymać stabilność psychologiczną w rodzinie. Ważne jest nawiązanie komunikacji z nastolatkiem, wsłuchanie się w jego potrzeby i szukanie kompromisów. Etap „Launch Pad” to kryzys strukturalny w rodzinie, związany z odejściem starszego nastolatka z rodziny. Ważne jest, aby mieć świadomość, że dziecko jest dorosłe i ma prawo opuścić rodzinę. Jednocześnie konieczne jest stworzenie dziecku możliwości powrotu do rodziny, niezależnie od tego, w jakim jest stanie. W ramach łączenia rodzin możliwe jest wprowadzenie dni zainteresowań dziecka lub ojca i matki, wspólnie poświęcając czas na zajęcia w interesie każdego członka rodziny. Etap „Pustego gniazda” to kryzys, kiedy dorosłe dziecko opuściło dom, a para ponownie zostaje sama. Na tym etapie ważne jest określenie nowych celów życiowych każdego z partnerów, a także określenie wspólnych celów, wartości i perspektyw. Etap „Nowej Monady” to okres, w którym umiera jedno z małżonków; wiąże się również z ograniczeniem dotychczasowych możliwości fizycznych. Ważne jest tutaj przystosowanie owdowiałego partnera do samotności, a także pomoc w przezwyciężeniu tego kryzysu ze strony dzieci, wnuków czy bliskich, poszukiwanie nowych połączeń i znaczeń. Życzę Ci, aby wszystkie kryzysy ominęły Twoją rodzinę! Cóż, jeśli nagle ktoś Cię dotknie, to należy to zrobić delikatnie, niezauważalnie i bez konsekwencji! Referencje:1. Varga A.Ya. Systemowa psychoterapia rodzinna. Krótki kurs wykładowy. St. Petersburg: Rech, 2001. 144 s. Będę wdzięczny za komentarze i polubienia. Pozdrawiam, psycholog Anna Babina! 8-950-015-49-83