Większość starszych dzieci w mniejszym lub większym stopniu odczuwa zazdrość, gdy w rodzinie pojawia się drugie dziecko. To, czy te doświadczenia znikną, czy utrwalą się i staną się problemem, zależy od wielu czynników: charakteru pierworodnego, przygotowania dziecka na przybycie brata/siostry, tego, jak przebiegało „wprowadzenie” dziecka do rodziny (okres pierwsze minuty, godziny, dni komunikacji między dziećmi), jak bardzo zmienia się stosunek do starszego dziecka (a także oczekiwania, wymagania) wraz z pojawieniem się młodszego, jak bardzo zmieniają się zwykłe rytuały rodzinne, do których dziecko jest przyzwyczajone, jak dorośli reagują na przejawy aktywności starszego w stosunku do młodszego (zainteresowanie, agresja) itp. Poza tym cały czas działa wiele czynników, na które możemy wpływać. Co tu trzeba dobrze zrozumieć, żeby się ruszyć w dobrym kierunku? Zmiany nie nastaną szybko, a jeśli już, to nie od razu staną się trwałe. Będziemy musieli „pamiętać” o zadaniu nawiązywania relacji między dziećmi i podejmować ciągłe (może małe, ale ciągłe) wysiłki. Musisz wpływać nie tylko na dziecko, ale także monitorować własne reakcje na dzieci i, jeśli to konieczne, dostosowywać je na bieżąco. A także, jeśli to konieczne, zaangażuj w tę pracę innych dorosłych członków rodziny: omów ich i własne reakcje na dzieci, oczywiście, nie w obecności dzieci. Rozważmy trzy główne trudności, których wczoraj doświadcza jedyne dziecko, stając się najstarsza. Pierwsza trudność: Zmiana nastawienia dorosłych do dziecka. To jest główna trudność psychologiczna dziecka, które wczoraj było jedyne, a dziś stało się „najstarsze”. Dla nas, rodziców, wraz z narodzinami drugiego dziecka wszystko się zmieniło, łącznie z wizerunkiem najstarszego dziecka. Nie możemy już go widzieć tak, jak widzieliśmy go tydzień temu. W porównaniu do nowonarodzonego dziecka, nasze niedawno „dziecko” nagle staje się duże. W każdym znaczeniu tego słowa. I BARDZO TRUDNO nie zacząć nagle traktować go jak dużego. Zauważmy, że gdybyśmy rok później urodzili drugie dziecko, to „skok wieku” u najstarszego przesunąłby się o rok i nie musiałby teraz pilnie dorastać. Pozostałby dla nas nadal małym dzieckiem, rosnącym we własnym tempie i zachwycającym nas swoimi naturalnymi osiągnięciami, nowymi umiejętnościami itp. Ale teraz nagle musiał stać się duży. Ale nie był gotowy. Prawie żadne dziecko nie jest gotowe, aby w ciągu jednego dnia zmienić się z małego w duże. Zwłaszcza jeśli tak naprawdę nie mógł się teraz doczekać, aż stanie się duży. Im boleśniej dziecko odczuwa swoją „wielkość”, im usilniej stara się stać się małym (takim samym jak jego brat/siostra, a nawet młodszy), tym poważniej należy podejść do tej kwestii. WSZYSTKIE dzieci, kiedy w domu pojawia się dziecko, chwilowo cofają się, przynajmniej trochę. Regresja to powrót do młodszego wieku. Jest okej. To nie jest normalne, jeśli regresja się przeciąga. I zwykle przeciąga się, gdy rodzice ostro tłumią wszelkie próby regresu. Co robić? Pozwól dziecku być małym. Możesz bawić się jak mały chłopiec (lub jak mały). Możesz powrócić do tych czułych adresów, które nazywałeś swoim najstarszym dzieckiem, gdy było bardzo małe. Możecie razem pamiętać, jaki był i co z nim robiłeś, gdy byłeś mały. W tym sensie wspólne oglądanie zdjęć, podczas których majstrujesz przy maluchu, jest bardzo przydatne. Zwłaszcza – karmienie, kąpiel itp. Znaczenie jest takie, że WY TEŻ byliście tacy mali, TEŻ RÓWNIEŻ zawracaliśmy sobie głowę w ten sam sposób, Wy TEŻ to wszystko mieliście, kochaliśmy Was i kochamy! Jeśli chcesz, możemy Cię teraz przytulić i ukołysać na kolanach. Kochamy Cię nadal, jesteś także naszym ukochanym synem, małym, choć dorosłym. Co należy usunąć. Usuń (na jakiś czas) stwierdzenia takie jak „jesteś duży”, „on jest mały”, „jesteś taki duży, a zachowujesz się jak mały” itp. Jeśli nie zostanie całkowicie wyeliminowany, przynajmniej zmniejsz częstotliwość. Druga trudność. Zmian jest zbyt wiele. Zmienia się nie tylko podejście do dziecka i nie tylko wymagania.